[toc]
İleti yönetim sistemi, Ticari İletişim ve Ticari Elektronik İletiler Hakkında Yönetmelik’te yapılan değişiklik ile birlikte hayatımıza giren bir kavramdır. Yapılan bu değişiklik 4 Ocak 2020 tarihli, 30998 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. Özellikle ticari elektronik ileti gönderimi yapan firmaları ilgilendiren bu değişiklik ile birlikte artık kişilere yapılan ticari elektronik ileti gönderilerine ilişkin sistem değişmektedir.
Güncel durumdaki sistem hem ihtiyacı tam olarak karşılamamakta hem de uygulamada çeşitli aksaklıklara sebep olmaktadır. Örneğin bir kişi hangi firmalara ticari elektronik ileti izni verdiğinin takibini yapamamaktadır. Ayrıca kişi elektronik ileti iznini kaldırabilmek için sunulan ret imkanını her hizmet sağlayıcı için ayrı ayrı kullanmak zorunda kalmaktadır. Bu gibi sorunlara çözüm bulabilmek adına Ticaret Bakanlığı tarafından ulusal bir ticari elektronik ileti yönetim sisteminin kurulmasına karar verilmiş ve Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği tarafından İleti Yönetim Sistemi A.Ş. kurulmuştur.
İleti Yönetim Sistemi (İYS) Nedir?
İleti yönetim sistemi; hizmet sağlayıcılar tarafından kişilere yapılacak elektronik iletilere ilişkin izinlerini saklayıp yönetebilecekleri, alıcıların ise vermiş oldukları izinleri görüntüleyip kaldırabilecekleri izinsiz ileti gönderimlerini şikayet edebilecekleri bir veri tabanı sistemidir.
Tanımda geçen elektronik ticari ileti ise gerçek ve tüzel kişilerin ticari faaliyetleri kapsamında sundukları mal ve hizmetlerle ilgili olarak tanıtım, pazarlama, indirim gibi işletmesine yönelik olarak yaptığı her türlü ticari iletişimdir. Hizmet sağlayıcılar da kanun çerçevesinde, arama, mesaj, e-posta vb. araçları kullanarak ticari iletişim sağlayan gerçek ve tüzel kişiler olarak adlandırılmaktadır.
İleti Yönetim Sistemi ile Hizmet Sağlayıcılar’ın, kişilere göndereceği ticari elektronik iletiler öncesinde alınması gereken izinler merkezi bir veritabanında saklanmış olacaktır. Bu sistem üzerinde alıcılar onay ve ret bildirimlerini yapabilecek, şikâyet hakkını kullanabilecektir. Ayrıca resmi kurumlar tarafından da denetleme işlemi hızlı ve kolay bir şekilde yerine getirebilecektir.
Kimler İYS’e Kayıt Olmak Zorundadır ?
4 Ocak 2020 tarihli, 30998 sayılı Resmi Gazete ile yürürlüğe giren “Ticari İletişim Ve Ticari Elektronik İletiler Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” ile birlikte yürürlüğe giren bu değişiklikler sonrasında artık elektronik ticari ileti göndermek isteyen hizmet sağlayıcılar İYS’e kayıt olmak zorundadırlar.
Ayrıca hizmet sağlayıcılar tarafından kişilere ticari elektronik ileti gönderilmek istendiğinde, ileti gönderilecek kişinin sistemde kayıtlı bir onayının bulunması gerekecektir. Böylelikle izinsiz şekilde ticari elektronik ileti gönderilmesi durumunun önüne geçilmeye çalışılmaktadır.
İYS Kayıt için neler gereklidir?
Yapılan değişikliğe ilişkin yönetmeliğin Resmi Gazete’de yayını itibariyle hizmet sağlayıcılar için İYS’e kayıtlar başlamıştır. Sistem ise Mart 2020 itibariyle hizmet sağlayıcılara açılmıştır. Hizmet sağlayıcıların sistemi kullanması için İYS internet sitesinde bulunan başvuru formunu doldurmaları ve gerekli bilgileri bildirmeleri gerekmektedir. Başvuru esnasındaki bilgiler kontrol edildikten sonra sistem hizmet sağlayıcıya açılmaktadır.
Başvuru formu için gereken belgeler ise İYS internet sitesinde açıklanmıştır:
• Hizmet sağlayıcının MERSİS numarası ve ticari elektronik ileti gönderimi yaptığı markaların tescil belgeleri (ve elektronik imzalı İleti Yönetim Sistemi Temel Hizmetler Kullanım Taahhütnamesi)
• İmza yetkilisinin T.C. kimlik numarası, cep telefonu numarası, kurumsal e-posta adresi.
• Müştereken temsile yetki durumunda en az bir yetkilinin daha ilk yetkili tarafından imzalanmış dokümanı imzalaması gerekmektedir.
İleti Yönetim Sistemi ne zaman başlayacak?
İYS’ne Ocak 2020’den itibaren hizmet sağlayıcılarının başvuruları alınmaya başlanmıştır. Mart 2020 itibariyle de sistem hizmet sağlayıcılara açılmıştır. Burada hizmet sağlayıcıları ilgilendiren önemli bir husus vardır. Hizmet sağlayıcıların, değişiklikten önceki mevcut ileti gönderim onaylarına ilişkin izinlerini 1 Haziran 2020’den önce sisteme aktarmış olmaları gerekmektedir. Mevzuat gereğince, bu tarih itibariyle aktarılmamış izinler geçersiz kabul edilecektir.
Güncelleme: 1 Haziran 2020 son tarihli olan hizmet sağlayıcıların İYS’ye onay yükleme tarihini 1 Eylül 2020 tarihine ertelenmiştir.
Sistem 1 Haziran 2020 tarihi itibariyle vatandaşlara ve kamuya açılacaktır. Vatandaşlar sistem açıldıktan sonra giriş yaparak hizmet sağlayıcılar tarafından kendileri ile ilgili kaydedilen onayları en geç 1 Eylül 2020 tarihine kontrol etmesi gerekecektir. Bu tarihe kadar kontrol gerçekleştirilmezse ilgili onay geçerli sayılacaktır.
Son olarak 1 Eylül 2020 itibariyle operatörler ve STH’ler için sistem kullanıma başlayacaktır.
İzinsiz ticari elektronik ileti gönderme cezası nedir?
6563 Sayılı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun çerçevesinde, Ticaret Bakanlığı, onay alma yükümlülüğüne uymayan hizmet sağlayıcı veya aracı hizmet sağlayıcılara 9.514 TL’ye kadar ve ret imkanı tanınmasına yönelik yükümlülüklere uymayanlara 28.546 TL’ye kadar idari para cezası uygulayabilmektedir. Toplu gönderimler halinde, idari para cezası tutarı on katına kadar arttırılabilmektedir.
Kişisel Verilerin Korunması Kanunu kapsamında dikkat edilmesi gereken değişiklik
Elektronik ticari iletilere yönelik olarak yapılan bu değişik, Kişisel Verilerin Korunması Kanunu kapsamında da sonuç doğurmaktadır. Değişikliğe ilişkin yönetmeliğin yürürlüğe girmesi ile hizmet sağlayıcı onay kayıtlarını, onayın geçerliliğinin sona erdiği tarihten, ticari elektronik iletilere ilişkin diğer kayıtları ise kayıt tarihinden itibaren 3 yıl süre ile saklaması gerekecektir. Eski mevzuatta bu durum 1 yıl iken bu süre 3 yıla çıkarılmıştır. Saklama sürelerinde yapılan değişiklik ile özellikle firmaların VERBİS kayıtlarında ve şirket içi veri imha prosedürlerinde meydana gelecek değişikliklere dikkat edilmesi gerekmektedir.
